اینترنت اشیا صنعتی (IIoT) یک انقلاب صنعتی جدید در ابزارها و تکنیک‌های جدید برای انجام انواع کارها را به ارمغان می‌آورد. این فناوری در کارخانه‌های تولیدی، انبار و همچنین زنجیره‌های تأمین گسترده فروشندگان IIoT در حال افزایش پاسخگویی، بهبود برنامه‌ریزی و پیش‌بینی هستند. اینها همه به لطف سخت‌افزارهای متصل و نرم‌افزارهای هوشمند است.
اما سؤال بزرگی که پرسیده می‌شود این است: آیا ساختار اینترنت اشیا (IoT) می‌تواند منبع‌باز یا اختصاصی باشد؟ پروتکل‌ها و برنامه‌های اختصاصی IIoT به خوبی پشتیبانی می‌شوند و پایدار هستند؟ فناوری IoT صنعتی منبع‌باز ممکن است گزینه انتخابی مناسب برای بسیاری صنایع باشد.
مفهوم منبع‌باز چیست؟
نرم‌افزار منبع‌باز بلوک‌های دیجیتالی رایگان یا کم‌هزینه را برای ایجاد تقریباً هر چیزی که تصور کنیم فراهم می‌کند.
سیستم‌عامل اندروید، مرورگرهای وب Firefox و Apache، Linux و MySQL نمونه‌های شناخته شده نرم‌افزاری هستند که روی یک پایه منبع‌باز ساخته شده‌اند. اپل متعهد شده است که macOS را منبع‌باز بسازد و مایکروسافت می‌گوید حرکتی مشابه را برای ویندوز انجام خواهد داد.
در نرم‌افزارهای اختصاصی قطعات کاملاً سفارشی، رمزگذاری یا محافظت شده هستند اما نرم‌افزار منبع‌باز آزادانه توسط سازندگان آن برای استفاده as-is ارائه می‌شود و می‌تواند برای استقرار در ظرفیت‌های مختلف اصلاح شود.
چرا از منبع‌باز برای IIoT استفاده کنیم؟
دلایل زیادی وجود دارد که این مدل کسب‌وکار می‌تواند برای طیف گسترده‌ای از شرکت‌ها و به ویژه شرکت‌های درگیر در زنجیره‌های تأمین و تولید در جهان سودمند باشد. هر صنعتی که دارای بخش‌های متحرک باشد و هر کسب‌وکاری باید بداند که می‌تواند به هر روشی که لازم باشد از فناوری اطلاعات خود استفاده کنند و تمام سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای خود را برای حداکثر داده‌ها یکپارچه‌سازی کنند.
منبع‌باز این نیازها را برآورده می‌کند. این نرم‌افزارها از توسعه ابزارهایی مانند کنترل‌کننده‌های قابل‌برنامه‌ریزی لبه (Edge)، به عنوان کنترل‌کننده‌های منطقی قابل‌برنامه‌ریزی پشتیبانی می‌کنند.
برخی دیگر از مزایای منبع‌باز در زیر ذکر شده است:
- ارزان‌تر: طراحی‌های نرم‌افزاری اختصاصی و سخت‌افزاری تقریباً همیشه قیمت بالاتری نسبت به گزینه‌های منبع‌باز دارند که معمولاً استفاده از آنها رایگان است. کاربران نهایی منبع‌باز هزینه‌هایی نظیر هزینه صدور مجوز، حقوق مهندسان، سربار شرکت و موارد دیگر را از سر خود باز می‌کنند.
- عدم وجود هیچ قرارداد یا قفل: اتخاذ ابزارهای دیجیتالی اختصاصی ممکن است نیاز به اشتراکی داشته باشد و ممکن است بدون بازگشایی قفل قابل استفاده نباشند. این ویژگی در نرم‌افزارهای تخصصی منبع‌باز دیده نمی‌شود.
- توسعه و اصلاح رایگان: شرکت‌هایی که بودجه تحقیق و توسعه و فناوری اطلاعات محدودی دارند، نمی‌توانند هر بار که نیاز به برنامه‌های جدید یا خدمات شبکه داشته باشند، از ابتدا بنیان همه‌چیز را بسازند. منبع آزاد یک پایه و اساس قابل اعتماد را برای ایجاد ویژگی‌های سفارشی و عملکردهای منحصربه‌فرد فراهم می‌کند.
- قابلیت سازگاری بیشتر: راهکارهای منبع‌باز IIoT تمایل به ارائه قابلیت سازگاری بهتر و بیشتر با انواع API ها و SDK های قوی برای ادغام با سایر سیستم‌ها و محصولات فراهم می‌کنند.
- توسعه‌دهنده گسترده‌تر و متنوع‌تر: توسعه‌دهندگان می‌توانند از هر جای دیگری بیایند و در مقایسه با تیم‌های جدا شده که روی نرم‌افزار بسته کار می‌کنند مجموعه وسیعی از مهارت‌ها و دیدگاه‌ها را به ارمغان می‌آورند. تیم‌های پشتیبان برنامه‌های منبع‌باز، SDK ها و پروتکل‌های IoT از شرکت‌های توسعه نرم‌افزار و تیم‌های IT نیستند. این بدان معناست که فناوری‌های منبع‌باز می‌توانند به طور بالقوه ویژگی‌های جدید را با سرعتی بیشتر ترکیب کنند.
نمونه‌هایی از IIoT در انبارداری و ساخت
MQTT و OMA LwM2M دو نمونه از پروتکل‌های منبع‌باز در دنیای IIoT امروز هستند. MQTT یا پروتکل ارسال پیام، توسط سازمان استاندارد بین‌المللی (ISO) تهیه شده است. OMA LwM2M یک پروتکل مدیریت دستگاه است که توسط اتحاد Open Mobile Alliance ساخته شده است.
Node-RED ابزاری با منبع آزاد IIoT است که ابزار برنامه‌نویسی را برای متحد کردن ترکیب‌های مختلف API ، دستگاه‌های سخت‌افزاری متنوع و برنامه‌ها و خدمات آنلاین فراهم می‌کند. (Secure Shell (SSH یکی دیگر از ابزارهای منبع‌باز IIoT است که کمک می‌کند تا شرکت‌ها در ایجاد خدمات آنلاین قابل‌اعتماد باشند.
- Node-RED به یک شرکت انبارداری در ساخت یک رابط یکپارچه و مبتنی بر ابر داده است که با عملکرد تجزیه و تحلیل Azure یکپارچه شده است.
- SSH به یک توسعه‌دهنده كمك كرده است كه كدی اختصاصی را به كنترلرهای سهام اضافه كند و تجهیزات انتقال مواد با تجسم فضایی برتر را توسعه دهد.
بسیاری از شرکت‌هایی که رویکرد برنامه‌های منبع‌باز را اتخاذ کرده‌اند در رابطه با امنیت سایبری از کمک‌های اضافی بهره‌مند شده‌اند.
هنگامی‌که یک شرکت نیاز به انتخاب لیفتراک یا تجهیزات انتقال مواد جدید دارد، حداکثر ظرفیت بار، بار شارژ مجدد ، پیوست‌های سفارشی و مزایای خرید در مقابل لیزینگ را در نظر می‌گیرد. سفارشی‌سازی IIoT باید به همان اندازه تنوع و قابلیت تنظیم را ارائه دهد که به لطف پروژه‌های منبع‌باز اینکار امکان‌پذیر است.
