وقتی رئیس توییتر، جک دورسی، اولین توئیت خود را به عنوان یک NFT (توکن های غیرقابل جایگزنی یا Non-fungible tokens) با قیمتی بیش از 2.9 میلیون دلار فروخت، خریدار، دارایی فیزیکی یا قابل لمسی مثل مجسمه، نقاشی و یا حتی نسخه چاپی هم دریافت نکرد. در عوض، او یک رمزِ (توکن) دیجیتالیِ منحصر به فرد دریافت کرد که به عنوان "توکن غیرقابل مبادله" یکی از اولین NFT های فروخته شده در بازار بود. این توییت به شکل یک دارایی دیجیتال منحصر به فرد است که بسیار هم محبوب شده است. NFT ها، واحدهای دادهای ذخیره شده در یک دیتا بانکِ دیجیتالی هستند، که بلاکچین نامیده میشود و یک داراییِ دیجیتال را منحصر به فرد و غیرقابل جایگزینی میکنند. به بیانِ دقیقتر NFTها اساساً یک واحد دادهای ذخیره شده در یک بلاکچین هستند که صحت مالکیت یک داراییِ دیجیتال را به منظور احرازِ منحصر به فرد بودن و غیرقابل جایگزینی بودنِ آن تأیید میکنند.
just setting up my twttr""اولین توییت جک دورسی بود که در 21 مارس 2006 منتشر شد. این فناوریِ مبتنی بر بلاکچین در ماههای اخیر مورد توجه بسیاری از علاقمندان به فناوری و سرمایهگذاران قرار گرفته است. لیگ حرفهای NBA از این فناوری برای فروش کلیپهای برجسته بسکتبال استفاده میکند. هنرمندان برای فروش آثار دیجیتال و موسیقیدانان برای حفظ حق امتیازِ آثارشان، از NFT استفاده میکنند. NFT به عنوان یک پدیده بسیار جذاب توسط هنرمندان حوزه رمزنگاریِ دادهها بنیانگذاری شد، اما اکنون در آستانه تبدیل شدن به یک اکوسیستم با میلیاردها دلار سرمایه شناور است. اگرچه NFT از سال 2014 وجود داشته است، اما اخیراً به شهرت زیادی رسیده است و از نوامبر 2017 تاکنون رقمی خیره کننده معادل 174 میلیون دلار در این فناوری هزینه شده است.
تفاوت NFT با ارزهای رمزنگاری شده چیست؟
NFT ها عموماً با همان کدهای برنامه نویسی استفاده شده در رمز ارزها مانند Bitcoin یا Ethereum ساخته میشوند، اما شباهتشان همین جا تمام میشود. پول فیزیکی و یا رمز ارزها "قابل معاوضه" هستند، به این معنی که میتوان آنها را با یکدیگر معامله یا مبادله کرد. آنها همچنین از نظر ارزش برابر هستند – مثلاً ارزش یک دلار همیشه معادل یک دلار میباشد. یا یک بیت کوین همیشه ارزشش معادل با یک بیت کوین دیگر است. قابلیت انعطافپذیری رمز ارزها، آن را به یک وسیله قابل اعتماد برای انجام معاملات در بلاکچین تبدیل میکند. اما NFTها متفاوت هستند چون برای هر کدامشان یک امضای دیجیتالِ منحصر به فرد وجود دارد که باعث میشود امکان مبادله آنها با یکدیگر وجود نداشته نباشد، از این رو غیرقابل مبادله یا non-fungible میباشند.
چالشها و نقاط ضعف NFT
مانند هر فناوری در حال ظهوری، این تکنولوژی نیز نقاط منفی هم دارد و حالا که این فناوری به صورت گستردهای در حال رشد است، این معایب نیز به چشم میآیند. در حال حاضر یک بحث کلاسیک وجود دارد: طرفداران این تکنولوژی اعتقاد دارند این نکاتِ منفی مانند دردی است که باید برای رشد، کشید. از سوی دیگر منتقدان نیز میگویند این فناوری باعث بروز مشکلاتِ زیادی خواهد شد و این حباب خواهد ترکید. از منظرِ هنرِ دیجیتال، یکی از اصلیترین مشکلاتِ NFT این است که هر کسی میتواند یک عکس یا نقاشیِ دیجیتال را با افزودن یک توکن به آن به مالکیت خود در بیاورد حتی اگر آن هنر را خودش خلق نکرده باشد. ضمناً چون تمام تراکنشها و معاملات در بلاکچین به صورت عمومی در یک دفتر دیجیتالِ تغییرناپذیر (immutable digital ledger) ثبت میشود، هیچ الزامی وجود ندارد که افراد نام واقعی یا هویت خود را در آن معاملات اعلام کنند، پس در صورت سرقت یک اثر هنری دیجیتال امکان باز پس گیری آن بسیار دشوار است. چالش اصلی این است که بلاکچین ذاتاً غیرمتمرکز است، به این معنی که هرکسی میتواند با حداقلِ نظارت، یک NFT یا ارز رمزنگاری شده ایجاد کند. در بدترین حالت، هیچ مرجع مرکزی وجود ندارد که بتوانید برای شکایت خود به او مراجعه کنید. ضمناً اینکه بفهمید از کدام قوانینِ دنیای واقعی میتوان در زمان بروز اختلافات مربوط به بلاکچین استفاده کرد، بسیار پیچیده است. به علاوه، موضوع سرقت NFT ها نیز وجود دارد. پیش از این، چندین کاربر در توییتر گزارش داده بودند که حسابهای آنها در پلت فرم Nifty Gateway هک شده و NFT های آنها به ارزش هزاران دلار به سرقت رفته است. از سوی دیگر مسئله تأثیرات زیست محیطی و هزینههای اکولوژیکی NFT ها نیز وجود دارد. با یک تخمین، اتریوم )سیستم ارز رمزنگاری شده که اکثر NFT ها بر روی آن ساخته و معامله میشوند( اکنون به اندازه تمام ایرلند برق مصرف میکند، اگرچه یافتن برآوردِ قطعی تأثیرات زیست محیطی NFT ها دشوار است.